logo
Përgatitur dhe përshtatur nga sprechzimmer.ch.
Kontribuesit (Dr. med. Gerhard EmrichDr. med. Daniel DesalmandDoris Zumbühl)
Bulimia: çrregullim kompleks i sjelljes ndaj ushqimit.
Bulimia: çrregullim kompleks i sjelljes ndaj ushqimit.
Bulimia përfaqëson një çrregullim kompleks të sjelljes ndaj ushqimit, që konsiston në ngrënien e sasive të mëdha të ushqimit, që pasohen nga episode të vjellash, për të mos shtuar në peshë. Bulimia karakterizohet nga humbja e kontrollit të sasisë gjatë konsumimit të ushqimit. Për të kompensuar marrjen e sasive të mëdha të ushqimit, pacientët provokojnë të vjellat, si edhe përdorin laksativë (nxitës të jashtëqitjes) dhe/ose diuretikë (nxitës të urinimit). Ata praktikojnë gjithashtu edhe mosngrënien për periudha të gjata kohore, si dhe një aktivitet fizik intensiv.

Shpeshtësia e bulimisë është rritur shumë gjatë 20 viteve të fundit. Ajo është më e shpeshtë se anoreksia nervore (mungesa e dëshirës për të ngrënë, me origjinë nervore), dhe konstatohet më tepër tek femrat e moshës 15-35 vjeç. Megjithë luhatjet e rëndësishme të peshës trupore, femrat me bulimi paraqiten, në përgjithësi, me një peshë normale, duke bërë që numri real i viktimave të kësaj sëmundjeje të jetë gjerësisht i nënvlerësuar. Bulimia mund të shfaqet edhe si pasojë e një anoreksie.

Termi “bulimi” rrjedh nga fjala greke “bulimus”, që do të thotë “uri e lopës”.
Njihen dy tipe të bulimisë:
  • Tipi me të vjella ose me marrjen e stimulantëve: gjatë episodeve të bulimisë, individi provokon rregullisht të vjellat ose përdor në mënyrë abuzive medikamente laksative dhe/ose diuretike, ose mënyra të tjera kompensatore.
  • Tipi pa të vjella, pa përdorim medikamentesh: gjatë episodeve të bulimisë, individi praktikon mosngrënien ose aktivitetin fizik intensiv, por nuk provokon  të vjellat dhe as nuk përdor medikamente.

Shkaqet e bulimisë nuk janë ende krejtësisht të qarta, por nuk ka dyshim që në zhvillimin e saj ndikojnë shumë faktorë, si:
  • Faktorët social-kulturorë: tendenca e ditëve të sotme "të jesh  elegant dhe në formë” dominon tek të rinjtë; nevojat e organizmit për elementet e nevojshme ushqimore nuk janë më në plan të parë.
  • Faktorët biologjikë: trashëgimia, çrregullimet e ndjesisë së ngopjes.  
  • Faktorët familjarë: presioni familjar i trashëgueshëm për të patur fëmijë perfekt. Fëmijët e nënave të fiksuara pas dietave janë më të prirur për bulimi.
  • Faktorët individualë: mungesa e besimit në vetvete, frika nga dështimi në jetë, frika nga të qënit femër e rritur dhe pasiguria për të përballuar jetën e vetme, frika nga ndarja.
  • Regjimi ushqimor i papërshtatshëm, që është faktori më i rëndësishëm, pasi shkakton një çrregullim të sjelljes ndaj ushqimit, veçanërisht tek personat që janë të predispozuar për të bërë çrregullime të ushqyerjes.

Shpeshtësia

Për shkak të numrit të madh të rasteve të panjohura, nuk ekzistojnë shifra të besueshme lidhur me shpeshtësinë e bulimisë në popullatën e përgjithshme. Rreth 95% e personave të prekur janë femra nga mosha 15-35 vjeç. Rreth 2% e adoleshenteve dhe vajzave të reja janë bulimike, 70% e të cilave vuajnë nga forma të ndryshme të depresionit. Për sa i takon meshkujve, ata homoseksualë janë më të prirur për të zhvilluar bulimi, krahasuar me ata heteroseksulë.

Bulimia: varësia ndaj shtypjes së ngrënies e bën personin të ndjehet më mirë.
Bulimia: varësia ndaj shtypjes së ngrënies e bën personin të ndjehet më mirë.
Për diagnozën e bulimisë, merren në konsideratë kriteret e mëposhtme:
  • Krizat e bulimisë: gjatë të cilave, ushqimi konsumohet në sasi të mëdha, të pakontrollueshme.
  • Sjelljet kompensatore: kryhen për shkak të frikës së  shtimit në peshë . Ato konsistojnë në mosngrënien e ushqimit për kohë të gjatë, aktivitetin e rëndë fizik, përdorimin abuziv të laksativëve ose diuretikëve. 
  • Shpeshësia e shfaqjes së krizave të bulimisë me sjelljet kompensatore: të paktën dy herë në javë për një periudhë të paktën 3 mujore.
  • Vetbesimi i personit bulimik është pothuajse plotësisht i varur nga pesha trupore dhe linjat trupore.
  • Çrregullimi nuk ndodh medoemos pas një periudhe anoreksie.

Bulimia: terapia duhet të çojë në një sjellje normale të ngrënies.
Bulimia: terapia duhet të çojë në një sjellje normale të ngrënies.

Në ditët e sotme ekzistojnë mënyra dhe mundësi të ndryshme, si të tipit psikologjik, ashtu edhe medikamentoz. Qëllimi i trajtimit është të ndikojë mbi çrregullimet e lidhura me sjelljen ndaj ushqimit, si dhe mbi shkaktarët kryesorë të tyre.

Proçesi i shërimit zgjat përgjithësisht me vite. Është mjaft e rëndësishme: sa më herët të fillojë trajtimi, aq më të mëdha janë mundësitë për t`u shëruar nga bulimia.

Bulimia mund të shkaktojë ndërlikimet e mëposhtme:


Dr. med. Gerhard Emrich

Gerhard Emrich ka studiuar Mjekësi në Vjenë. Ai është një gazetar mjekësor me shumë vite përvojë në shkrime mjekësore.

Dr. med. Daniel Desalmand

Daniel Desalmand ka studiuar Mjekësi në Bern. Pas diplomimit, ai ka patur një përvojë të gjatë klinike në Kirurgji dhe Mjekësi të Brendshme përpara se t'i kushtohej gazetarisë shkencore.

Doris Zumbühl

Doris Zumbühl është një asistente klinike e diplomuar në Mjekësi. Ajo ka kryer disa kurse trajnimi te avancuara në gazetari, IT dhe përpunim grafik.