logo
Përgatitur dhe përshtatur nga sprechzimmer.ch.
Kontribuesit (Dr. med. Gerhard EmrichDr. med. Daniel DesalmandDoris Zumbühl)
Abdomeni Akut: dhimbje e fortë e papritur e barkut.
Abdomeni Akut: dhimbje e fortë e papritur e barkut.

Abdomeni akut karakterizohet nga dhimbje të menjëhershme, të forta dhe të vazhdueshme në nivelin e të gjithë barkut ose vetëm në fund të barkut. 

Për pasojë, edhe gjendja e përgjithshme e pacientit nuk është e mirë. Kjo situatë përfaqëson një urgjencë mjekësore, që ka nevojë për trajtim të menjëhershëm.

Në origjinën e një abdomeni akut (dhimbjes së menjëhershme dhe të fortë të barkut) mund të jenë sëmundje të ndryshme, si:

  • Inflamacionet e organeve të ndryshme të barkut, si ato të pankreasit (pankreatiti), fshikëzës së tëmthit (kolecistiti), zorrës së hollë (enteriti), zorrës së trashë (koliti), stomakut (gastriti), mitrës dhe vezoreve (adneksiti).
  • Shpimi i ulçerave të stomakut dhe të zorrës si dhe të organeve të inflamuara (fshikëza e tëmthit).
  • Bllokimi i organeve kavitare (zgavrore), siç janë zorrët dhe fshikëza e tëmthit, kryesisht nga gurët e tëmthit.
  • Bllokimi ose çarja e enëve të gjakut
  • Dëmtimet e organeve të barkut, që shoqërohen me hemorragji në zgavrën e barkut. 
  • Shtatzania abdominale (në zgavrën e barkut)
  • Helmimet e ndryshme

Gjithashtu, abdomeni akut mund të shkaktohet edhe nga sëmundje të tjera, që nuk janë të lidhura me organet e zgavrës së barkut. Si të tilla mund të përmendim: infarktin e miokardit, embolinë në mushkëri, dëmtimet e shtyllës kurrizore, gurët e veshkave dhe mbajtja e urinës në rastin e uljes së funksionit të veshkave.  

Abdomeni akut: dhimbje e fortë e papritur e barkut.
Abdomeni akut: dhimbje e fortë e papritur e barkut.

Në rastin e abdomenit akut (dhimbjes së menjëhershme dhe të fortë të barkut) është i domosdoshëm fillimi i menjëhershëm i trajtimit mjekësor. Kjo për faktin se simptomat e tij përfshijnë të gjithë organizmin, duke rënduar menjëherë gjendjen e përgjithshme të pacientit. Këto simptoma janë:

  • Dhimbjet e barkut të forta dhe të vazhdueshme, që fillojnë në mënyrë të menjëhershme.
  • Barku i fortë, për shkak të tensionimit ose tkurrjes së muskujve të tij.
  • Çrregullim i funksionit të zorrëve (mbajtje e feçeve)
  • Gjendje e përgjithshme e keqe e pacientit
  • Në rastin e hemorragjive të brendshme, mund të shfaqen gjendjet e shokut, të cilat shkaktojnë çrregullime në qarkullimin e gjakut, deri në humbjen e ndërgjegjes.
  • Shpesh, të përziera dhe të vjella.
  • Temperaturë (jo gjithmonë).

Kujdes: në rastet kur dyshohet për një abdomen akut, nuk duhet të përdoren pa rekomandimin e mjekut medikamente që qetësojnë dhimbjet (antialgjikët).

Për të vendosur diagnozën e abdomenit akut (dhimbjes së fortë dhe të menjëhershme të barkut), janë të nevojshme proçedurat e mëposhtme:
  • Njohja e mjekut në mënyrë të detajuar me simptomat e pacientit.
  • Ekzaminimi i barkut nëpërmjet prekjes (palpacionit), ku barku rezulton tepër i fortë.
  • Dhimbjet, që mund të jenë të përhapura në të gjithë barkun, ose të përqëndruara në një zonë të veçantë të tij.
  • Dëgjimi me stetoskop (auskultacioni) i zhurmave dhe lëvizjeve të zorrëve.
  • Analiza e materialeve ushqimore të vjella (kur ka)
  • Ekografia e barkut
  • Radiografitë e barkut dhe të kraharorit.
  • Skaneri i barkut dhe ekzaminimi endoskopik i zorrëve (që eksploron zorrët në brendësi të tyre dhe mundëson marrjen e materialit për biopsi), në rastet kur janë të nevojshme.
Abdomeni akut: shpesh kërkohet ndërhyrje kirurgjikale urgjente.
Abdomeni akut: shpesh kërkohet ndërhyrje kirurgjikale urgjente.
Trajtimi konservator (jokirurgjikal) i abdomenit akut është i mundur në rastet me:
  • Inflamacion të pankreasit (pankreatiti)
  • Inflamacion të zorrëve të holla (enteriti)
  • Inflamacion të fshikëzës së tëmthit (kolecistiti)

Në rastin e dobësimit të qarkullimit të gjakut, kur pacienti rrezikon të kalojë në gjendje shoku nga rënia e tensionit arterial dhe pulsi është i shpejtë, duhet të kryhet sa më shpejt ndërhyrja kirurgjikale. 

Ndërlikimet që mund të rrjedhin nga sëmundjet shkaktare të abdomenit akut (dhimbjes së fortë dhe të menjëhershme të barkut) janë:
  • Inflamacionet dhe nekrozat (vdekjet) e indeve nga mosfurnizimi me gjak i tyre.
  • Bllokimi i zorrëve dhe shpimi i tyre, dhe më pas shpërndarja e mikrobeve në zgavrën e barkut, që shkakton septiceminë (kalimin e infeksionit në gjak).
  • Përdredhja e një pjese të zorrës së hollë ose bllokimet e enëve të gjakut, që çojnë në vdekje (nekrozë) të indeve, si pasojë e mosfurnizimit me gjak. 
  • Dëmtimet ose çarjet e enëve të gjakut, me gjendjen e shokut (uljen e vëllimit të gjakut) që mund të shkaktojë vdekjen e pacientit.

Dr. med. Gerhard Emrich

Gerhard Emrich ka studiuar Mjekësi në Vjenë. Ai është një gazetar mjekësor me shumë vite përvojë në shkrime mjekësore.

Dr. med. Daniel Desalmand

Daniel Desalmand ka studiuar Mjekësi në Bern. Pas diplomimit, ai ka patur një përvojë të gjatë klinike në Kirurgji dhe Mjekësi të Brendshme përpara se t'i kushtohej gazetarisë shkencore.

Doris Zumbühl

Doris Zumbühl është një asistente klinike e diplomuar në Mjekësi. Ajo ka kryer disa kurse trajnimi te avancuara në gazetari, IT dhe përpunim grafik.