logo
Përgatitur dhe përshtatur nga sprechzimmer.ch.
Kontribuesit (Dr. med. Fritz GrossenbacherDoris ZumbühlDr. Yllka Themeli)
Dermatiti Seborreik: dermatit jo ngjitës.
Dermatiti Seborreik: dermatit jo ngjitës.

Dermatiti seborreik është një sëmundje inflamatore kronike e lëkurës, që manifestohet me shfaqjen e pllakave relativisht të yndyrshme, të kuqe, që shfaqen kryesisht në fytyrë dhe kraharor. Shkalla e shfaqjes së tyre është e ndryshme dhe ndonjëherë mund të zhduken krejtësisht.

Kjo sëmundje prek 3-5% të popullatës dhe kryesisht meshkujt nga 20-40 vjeç. Gjithsesi, ajo mund të prekë meshkujt dhe femrat e çdo moshe. Elementët e pranishëm në lëkurë nuk janë ngjitëse.

Megjithë shpeshtësinë e madhe të dermatitit seborreik, shkaqet e tij  nuk njihen plotësisht. Megjithatë, është plotësisht e sigurt që në shfaqjen e tij luajnë rol të rëndësishëm disa faktorë, si:

  • Konsumi i ushqimeve të yndyrshme dhe alkoolit
  • Niveli i lartë i disa hormoneve në gjak
  • Prania e mykozave
  • Ndikimi i sistemit nervor, ku gjendja e lodhjes, stresit dhe mungesa e gjumit mund t’i theksojnë simptomat e kësaj sëmundjeje, veçanërisht tek meshkujt.
  • Klima ekstreme, si  ajo e nxehtë dhe e lagësht, ashtu edhe ajo e ftohtë dhe e thatë.
  • Prania e obezitetit
  • Sëmundja e Parkinsonit
  • SIDA
  • Përdorimi i solucioneve pastruese të lëkurës, që përmbajnë alkool.
  • Higjiena jo e mirë e flokëve (larja e rrallë me shampo)
  • Prania e sëmundjeve të tjera të lëkurës, si aknea, psoriaza, etj.

Simptomat e dermatitit seborreik kanë këto karakteristika: 

  • Tek adoleshentët dhe personat e rritur, dermatiti seborroik fillon me një rrjepje të lehtë të yndyrshme në nivelin e lëkurës së flokëve, të shoqëruar nga një skuqje dhe rrjepje në zonën e të thelluarës ndërmjet hundës dhe buzëve ose pas veshëve. Këto simptoma shtohen me kalimin e kohës. Këto ndryshime në lëkurë mund të shfaqen përnjëherësh dhe më pas të zhduken përkohësisht.
  • Më të prekura janë zona e veshëve, mjekrës, vetullave, kraharorit dhe të thelluarat poshtë gjinjve.
  • Më të predispozuara për t’u prekur nga kjo sëmundje janë lëkurat e yndyrshme.
  • Dermatiti seborreik mund të shoqërohet edhe me një inflamacion të  qepallës së syrit ose të veshit të jashtëm, përkatësisht me akne ose pitiriazis verzikolor.
  • Tek foshnjat, pllakat e trashura dhe të yndyrshme të lëkurës mund të shfaqen në zonën e kokës, me ngjyrë të bardhë ose të verdhë. Përgjithësiht, këto zona nuk kruhen. Fytyra dhe balli mund të mbulohen nga një shtresë e hollë lëkure e rrjepur, relativisht e përhapur.
Dermatiti seborreik: lloji dhe vendndodhja e pllakave ndihmojnë në diagnozë.
Dermatiti seborreik: lloji dhe vendndodhja e pllakave ndihmojnë në diagnozë.
Elementet e lëkurës, të shfaqura në rastin e dermatitit seborreik, ngjajnë shpesh me ato të sëmundjeve të tjera të lëkurës (si psoriaza).
 
Në përgjithësi, dermatologu përcakton diagnozën e kësaj sëmundjeje, duke u bazuar në tipin dhe lokalizimin e këtyre elementeve, si dhe në historinë e shfaqjes së tyre. Në rast se vetëm dyshohet për këtë sëmundje, diagnoza e saj konfirmohet plotësisht nëpërmjet biopsisë së lëkurës në zonën përkatëse.
Dermatiti Seborreik: mos përdorni kremra që janë shumë të yndyrshëm!
Dermatiti Seborreik: mos përdorni kremra që janë shumë të yndyrshëm!

Masat e përgjithshme

Ndër masat e përgjithshme, mund të theksojmë:

  • Produktet e kujdesit të përditshëm të fytyrës nuk duhet të jenë  të yndyrshme dhe nuk duhet të përmbajnë alkool.
  • Të evitohet konsumi i ushqimeve të yndyrshme, pikante dhe i pijeve alkoolike.
  • Përpara ekspozimit ndaj rrezeve të diellit duhet të përdoren produkte mbrojtëse për lëkurën, të përshtatura me tipin e saj dhe me efekt të mirë kundër inflamacionit.
  • Meshkujt nuk duhet të lënë mjekër, pasi lëkura e butë (e rruar) është më pak e ndjeshme ndaj faktorëve të jashtëm dhe inflamacionit.
  • Të evitohet lodhja, stresi dhe mungesa e gjumit.
  • Të respektohet higjiena maksimale për lëkurën, veçanërisht për atë të kokës.
  • Të evitohet ekspozimi ndaj temperaturave ekstreme i zonave të pambuluara të lëkurës, si fytyra, qafa, kraharori dhe gjymtyrët.
  • Pas modifikimit të mënyrës së jetesës, bazuar në masat e mësipërme, elementet e lëkurës mund të zhduken shpesh, po aq shpejt sa edhe u shfaqën. 

Medikamentet

Medikamentet e rekomanduara për trajtimin e elementeve të shfaqura në lëkurë janë:

  • Solucionet, kremërat (me përmbajtje kortizoni) ose shampot me efekt kundër inflamacionit.
  • Medikamentet që rrëzojnë pllakat, si shampot që përmbajnë zift, dhe solucionet që përmbajnë acid salicilik.
  • Medikamentet që luftojnë mykun (antimykotike)
  • Përdorimi i vajit esencial të pemës së çajit ose shampo që përmbajnë këtë vaj.
Në pacientët me dermatit seborreik, ndonëse rrallë, në zona të caktuara mund të ndodhë mbivendosja e inflamacioneve mbi lëkurën tashmë të inflamuar. Për pasojë, lëkura e irrituar mund të gjakoset në këto zona.
Problemi më i madh që shqetëson pacientët me dermatit seborreik është ai estetik, edhe pse zonat e lëkurës së prekur prej tij shërohen normalisht, pa lënë shenja.

Dr. med. Fritz Grossenbacher

Fritz Grossenbacher ka studiuar Mjekësi në Bern. Ai zotëron një master në Edukim Mjekësor (Medical Education) nga universitet e Bernës dhe Çikagos dhe një Çertifikatë në "Teaching Evidence based Medicine" nga Qendra e Mbretërisë së Bashkuar Cochrane në Oksford.

Doris Zumbühl

Doris Zumbühl është një asistente klinike e diplomuar në Mjekësi. Ajo ka kryer disa kurse trajnimi te avancuara në gazetari, IT dhe përpunim grafik.

Dr. Yllka Themeli

Yllka Themeli ka studiuar Mjekësi të përgjithshme në Tiranë. Është specializuar në Endokrinologji, fushë në të cilën ka kryer edhe studimet pasuniversitare, si Masterin dhe Doktoraturën. Prej 18 vitesh specialiste Endokrinologe dhe njëkohësisht Pedagoge në Universitetin e Mjekësisë së Tiranës.