logo
Përgatitur dhe përshtatur nga sprechzimmer.ch.
Kontribuesit (Dr. med. Fritz GrossenbacherDoris ZumbühlDr. Yllka Themeli)
Limfagiti: inflamacion i enëve limfatike.
Limfagiti: inflamacion i enëve limfatike.
Limfagiti është një inflamacion i enëve limfatike, i shkaktuar më shpesh nga bakteriet që depërtojnë në organizëm nga një dëmtim i lëkurës. Përgjithësisht preken edhe nyjet limfatike më të afërta, dhe në këtë rast bëhet fjalë për limfadenit.
Shkaku kryesor i limfangitit janë bakteriet (zakonisht streptokokët, dhe më rrallë stafilokokët), të cilat nëpërmjet një plage në lëkurë arrijnë në enët limfatike. Inflamacionet e shkaktuara nga mykozat apo substancat toksike janë jashtëzakonisht të rralla. Edhe plagët më të vogla të lëkurës, të tilla si pickimi nga një insekt, janë të mjaftueshme për të shkaktuar një limfangit.

Shkaqet kryesore të limfangitit janë: 
  • Infeksionet e lëkurës, të lokalizuara më shpesh në krahë ose në këmbë
  • Pickimi nga insektet 
  • Inflamacioni purulent (i qelbëzuar) i indeve (abcesi, furunkula, erizipela)  
  • Injektimi i gjakut të infektuar ose medikamenteve të kimioterapisë gabimisht në indet jashtë venës 
  • Sëmundjet që favorizojnë formimin e limfangitit, si myku i këmbëve, shërimi i plagëve në mënyrë të ngadaltë si pasojë e diabetit, variçet.

Limfangiti manifestohet me një kordon me ngjyrë të kuqe në lëkurë, që shtrihet nga plaga përgjatë enëve limfatike, drejt zemrës (në mes të kraharorit). Enët limfatike të inflamuara dhe indet përreth tyre janë të dhimbshme dhe të fryra. Po i njëjti  fenomen u ndodh edhe nyjeve limfatike të afërta, të cilat zmadhohen, skuqen dhe bëhen të dhimbshme. 

Përveç këtyre, pacienti shfaq edhe shenjat e përgjithshme të infeksionit, si ethja, temperatura e lartë, lodhja e përgjithshme trupore.

Përgjithësisht, aspekti karakteristik i lëkurës dhe historia personale e pacientit (veçanërisht nëse ai referon për pickim nga insektet ose plagosje në lëkurë) e orientojnë mjekun drejt diagnozës së sigurt të një limfangiti. Gjithashtu, mjeku duhet të kontrollojë me shumë kujdes sipërfaqen e plagëve në lëkurë, si dhe të kërkojë për enjtje dhe dhimbje të mundshme gjatë palpacionit të nyjeve limfatike të afërta.

Përveç këtyre, ai duhet të kontrollojë për burimin e mundshëm të infeksionit, që shpesh është i vështirë të evidentohet.

Limfangiti: zakonisht trajtimi me antibiotikë.
Limfangiti: zakonisht trajtimi me antibiotikë.

Në përgjithësi, limfangitet trajtohen me antibiotikë, pasi përgjithësisht janë rezultat i një infeksioni bakterial. Inflamacioni zvogëlohet vetëm disa ditë pas trajtimit. 

Pas kësaj, pjesa e trupit e prekur nga limfangiti duhet të vendoset në pozicion të palëvizshëm, pra duhet të pushojë. Për sa i përket trajtimit lokal, rekomandohet aplikimi i garzave me alkool (ftohëse dhe dezinfektuese) dhe i kremrave anti-inflamatore. Në rastet e nevojshme, burimi nga ku vjen infeksioni mund të trajtohet me kirurgji (psh. heqja dhe drenimi i një abcesi).

Infeksionet periodike të enëve limfatike mund të sjellin demtime të parikthyeshme të tyre. Si rrjedhim, çrregullohet rrjedhja e limfës, duke çuar në formimin e limfedemës (enjtje e lëkurës dhe indit përreth si pasojë e grumbullimit të lëngjeve limfatike).

Teorikisht, limfangiti i patrajtuar mund të çojë në gjendjen e  septicemisë (infeksion i rëndë i organizmit i shkaktuar më shpesh nga depërtimi i bakterieve në qarkullimin e gjakut). Në pacientët e shëndetshëm zhvillimi i këtij ndërlikimi është i rrallë. 

Septicemia është një sëmundje potencialisht kërcënuese për jetën, e karakterizuar nga temperatura shumë e lartë dhe dridhjet trupore për shkak të përhapjes së bakterieve në të gjithë trupin përmes enëve të gjakut. Megjithë terapinë intensive korrekte, ajo mund të jetë fatale për jetën e pacientit. Pikërisht për këtë arsye, çdo pacient që paraqet shenja klinike të dyshimta për një limfangit, duhet detyrimisht të konsultohet nga mjeku. Kjo ndihmon në diagnostikimin dhe trajtimin e hershëm të kësaj sëmundjeje, që parandalon ecurinë drejt septicemisë.

Dr. med. Fritz Grossenbacher

Fritz Grossenbacher ka studiuar Mjekësi në Bern. Ai zotëron një master në Edukim Mjekësor (Medical Education) nga universitet e Bernës dhe Çikagos dhe një Çertifikatë në "Teaching Evidence based Medicine" nga Qendra e Mbretërisë së Bashkuar Cochrane në Oksford.

Doris Zumbühl

Doris Zumbühl është një asistente klinike e diplomuar në Mjekësi. Ajo ka kryer disa kurse trajnimi te avancuara në gazetari, IT dhe përpunim grafik.

Dr. Yllka Themeli

Yllka Themeli ka studiuar Mjekësi të përgjithshme në Tiranë. Është specializuar në Endokrinologji, fushë në të cilën ka kryer edhe studimet pasuniversitare, si Masterin dhe Doktoraturën. Prej 18 vitesh specialiste Endokrinologe dhe njëkohësisht Pedagoge në Universitetin e Mjekësisë së Tiranës.