Thyerja e maleolave ndodh gjatë një rrotullimi të theksuar të këmbës nga jashtë ose nga brenda. Ligamentet e forta lejojnë ruajtjen e folesë së kyçit të këmbës, që siguron përthithjen e forcave të rëndesës. Gjatë thyerjes mund të këputet edhe ligamenti kryesor, por kjo nuk ndodh gjithmonë.

Lidhur me trajtimin, është tepër e rëndësishme të dihet nëse është këputur ose jo ligamenti kryesor. Për këtë arsye, thyerjet e kyçit të këmbës klasifikohen në varësi të lartësisë së thyerjes dhe të mundësisë së këputjes së ligamentit kryesor, përkatësisht në:

• Thyerje të tipit Weber A: kur thyerja ka ndodhur poshtë ligamentit kryesor dhe kyçi është ende i lëvizshëm.
• Thyerje të tipit Weber B: kur thyerja ka ndodhur në lartësinë e ligamentit kryesor. Shpesh ligamenti është i prekur, por kyçi mund të jetë akoma i lëvizshëm.
• Thyerje të tipit Weber C: kur thyerja ka ndodhur sipër ligamentit kryesor. Ligamenti është këputur dhe kyçi e ka humbur qëndrueshmërinë.

Në varësi të faktit, nëse është prekur vetëm njëra apo të dyja maleolat, flitet për thyerje maleolare ose bimaleolare. Në rastin kur thyerja përfshin edhe pjesën e pasme të tibias, ajo emërtohet thyerje trimaleolare.

Pacienti me thyerje të këmbës paraqet këto simptoma:

• Dhimbje spontane dhe në shtypje, në nivelin e maleolës së prekur.
• Enjtje dhe ndonjëherë rrjedhje të gjakut (hemorragji) në nivelin e kyçit të këmbës.
• Lëvizje të kufizuara dhe të dhimbshme.

Ndonjëherë, pozicion i detyruar i kërcirit në raport me këmbën, për shkak të thyerjes së maleolës.

Diagnoza e thyerjes së kyçit të këmbës përcaktohet nga mjeku specialist ortoped, duke u bazuar në:

• Historinë e sëmundjes dhe informacionin e detajuar lidhur me rrethanat dhe mekanizmin e aksidentit që ka shkaktuar thyerjen.
• Egzaminimin e këmbës dhe kyçeve të afërta me të
• Testet mbi qarkullimin, ndjeshmërinë dhe lëvizshmërinë e këmbës së prekur.
• Radiografinë në dy plane të këmbës, mundësisht së bashku me kërcirin, pasi peroneusi mund të jetë thyer relativisht lart.

Në rastin e thyerjeve të ndërlikuara, nevojitet kryerja e skanerit për një përgatitje më të mirë për operacionin.

Në varësi të nivelit të thyerjes së kyçit të këmbës, pra të tipit të saj, trajtimi mund të jetë i tipit konservator (jokirurgjikal) ose kirurgjikal.

Trajtimi konservator (pa ndërhyrje kirurgjikale)

Me këtë mënyrë mund të trajtohen thyerjet në të cilat ligamenti kryesor dhe kyçi i këmbës janë të paprekura. Trajtimi klasik konsiston në vendosjen e këmbës së thyer në allçi për 6 javë.

Medikamentet

Në këto raste rekomandohet përdorimi i:

• Medikamenteve antialgjike (kundër dhimbjes)
• Medikamenteve parandaluese të trombozës (holluesit e gjakut)

Operacionet

Thyerjet e kyçit të këmbës, që përfshijnë këputjen e ligamentit kryesor ose paqëndrueshmërinë e kyçit, kanë nevojë për operacion. Për këtë qëllim, realizohet zëvendësimi i fragmenteve kockore të thyera me ndihmën e vidave dhe pllakave, duke i fiksuar në vendin e tyre origjinal. Ligamentet e këputura qepen. Pas operacionit, këmba duhet të vendoset në pozicion të palëvizshëm, përgjithësisht në allçi. Pas 8 javësh, ajo mund të lëvizë normalisht. Megjithatë, kjo varet nga tipi i thyerjes dhe tipi i operacionit. Pas operacionit, duhet të parandalohen trombozat, nëpërmjet medikamenteve që hollojnë gjakun.

Thyerja e kyçit të këmbës mund të shkaktojë këto ndërlikime:

• Dëmtimet e nervave dhe të enëve të gjakut nga fragmentet kockore të thyera.
• Tromboza dhe embolia e mushkërive
• Paqëndrueshmëria e kyçeve, në rastin e menaxhimit jo korrekt të ligamenteve të këputura.
• Formimi i pseudo artrozave
• Inflamacioni i shpeshtë (sëmundja Sudek)
• Dëmtimet e lidhura me praninë e artrozave, kur sipërfaqet e kyçeve nuk korrespondojnë saktësisht me njëra-tjetrën.
• Operacioni mund të shkaktojë gjithashtu ndërlikime, si infeksionet dhe gjakrrjedhjet (hemorragjitë).