Periartriti skapulo-humeral është një term që përmbledh një numër të madh dëmtimesh degjeneruese të shpatullës (scapula) dhe krahut (humerusi).

Periartriti është një inflamacion i dhimbshëm i indeve të buta, tendineve dhe ligamenteve, që vendoset rreth shpatullës.

Inflamacioni i artikulacionit (kyçit) të shpatullës është një sëmundje e shpeshtë, që prek përgjithësisht në mënyrë të menjëhershme personat në një moshë relativisht të madhe. Shenja tipike e tij është pakësimi i papritur dhe i dhimbshëm i aftësisë për të lëvizur shpatullën. Kjo situatë shkaktohet nga ngurtësimi i shpatullës, prandaj njihet edhe si “shpatulla e ngrirë”.
 
Shkaqet e kësaj sëmundjeje janë të shumta dhe jo gjithmonë të qarta. Çdo ndryshim i tendineve, ligamenteve, muskujve apo kockave të artikulacionit të shpatullës mund të çojë në një ngurtësim të dhimbshëm të kësaj të fundit. Shkaqet kryesore të dhimbjeve mund të jenë goditjet ose problemet e vetë artikulacionit (artroza).

Faktorët e mëposhtëm mund të shkaktojnë ulje të dhimbshme të aftësisë për të lëvizur shpatullën:

• Inflamacioni i tendineve (tendiniti)
• Dëmtimi i tendineve (çarja, këputja)
• Kalcifikimi i këllëfit të tendineve
• Dëmtimi i muskujve/tendineve në nivelin ndërmjet kokës së artkulacionit dhe akromionit (maja e shpatullës).
• Çarja e tendineve ose muskujve që mundësojnë lëvizjet rrotulluese, të cilat lejojnë lëvizjet e shpatullës në të gjitha drejtimet.
• Dëmtimi i pjesës së gjatë të bicepsit (muskulit që realizon përkuljen e krahut)
• Frakturat ose shembjet pas një traume

 

Shenja tipike e një periartriti të shpatullës është ulja (aktive ose pasive) e aftësisë për të lëvizur shpatullën, e shoqëruar nga dhimbjet në krah dhe në shpatull. Problemet e muskujve rrotullues shkaktojnë simptomat karakteristike të mëposhtme:

• "Harku i dhimbshëm", pra dhimbje të forta gjatë hapjes së krahut nga 40° në 150°.
• Dhimbjet zhduken kur krahu shtrihet drejt dhe lart. Në pamje të parë, shpatulla mund të jetë e enjtur dhe e nxehtë.
• Dhimbjet që shfaqen natën, kur personi kthehet ose mbështetet mbi shpatull, tregojnë më tepër për një problem të artikulacionit (artrozë).
  

Për diagnostikimin e periartritit skapulo-humeral, janë të nevojshme:

• Informimi i mjekut specialist ortoped lidhur me simptomat e pacientit, dhe me aksidente të ndodhura në të kaluarën.
• Egzaminimi trupor, i shoqëruar me ushtrime provokuese (aktive dhe passive) të shpatullës, për konstatimin e harkut të dhimbshëm
• Radiografia
• Ekografia
• Skaneri (CT)
• Rezonanca magnetike
• Artroskopia, që lejon në të njëjtën kohë korrigjimin e dëmtimeve të vogla, duke evituar operacionin me plagë të hapur.
  

Trajtimi i periartritit skapulo-humeral varet nga shkaku i inflamacionit të shpatullës.
 
Në pjesën më të madhe të rasteve është e mjaftueshme terapia konservatore, pra vetëm me medikamente. Sa më herët të fillojë kjo terapi, aq më të mira do të jenë rezultatet e saj.
 
Ngrirja e thjeshtë (parësore) e shpatullës, pa shkaqe të tjera të dukshme, përgjithësisht shërohet vetë, brenda një periudhe nga disa muaj në disa vjet. Në rastet e inflamacioneve kronike dhe të artrozave, trajtimi mund të jetë ekstremisht i gjatë, veçanërisht nëse terapia ka filluar në stade të vonshme të sëmundjes.