Keratoza aktinike është një çrregullim i keratinizimit të lëkurës, që shkaktohet nga ekspozimi i drejtpërdrejtë dhe intensiv në rrezet e diellit për shumë vite. Ajo haset kryesisht tek meshkujt dhe tek personat me lëkurë të ndjeshme, përgjithësisht pas moshës 50 vjeç. Rëndësia e parandalimit të saj qëndron në faktin që ajo është pararendëse e kancerit spinoqelizor të lëkurës (spinalioma).  

Siç thuhet edhe më sipër, dëmtimi i qelizave të shtresës sipërfaqësore të lëkurës, që quhet epidermë, zhvillohet gjatë disa dekadave. Këto qeliza të ndryshuara (atipike) shumëzohen në këtë shtresë, duke shkaktuar në këtë mënyrë trashje të shtresës më sipërfaqsore të saj (shtresa korneale).

Stadi fillestar i sëmundjes karakterizohet nga shfaqja e disa zonave të skuqura, me diametër rreth 1 cm dhe sipërfaqe të ashpër. Në një stad më të avancuar, trashja e shtresës korneale theksohet: formohen depozitime të mëdha të kornesë me ngjyrë kafe në të verdhë. Për shkak të ndjeshmërisë së lartë të këtyre zonave, ato gjakosen lehtë. Gjithsesi, këto zona nuk kruhen dhe nuk djegin pothuajse asnjëherë. Zonat më shpesh të prekshme nga ky proçes janë:

• Balli, tëmthat, hunda dhe veshët
• Tek meshkujt, lëkura pa flokë e kokës
• Tek meshkujt dhe femrat, shpina e duarve dhe e parakrahëve.

Vetëm biopsia e lëkurës e lejon mjekun dermatolog të dallojë keratozën aktinike nga sëmundjet e tjera të lëkurës. Pra, ekzaminimi histologjik lejon diagnozën përfundimtare të sëmundjes. 

Trajtimi konservativ i keratozës aktinike konsiston në aplikimin e azotit të lëngshëm (krioterapia), si dhe në përdorimin e disa pomadave dhe solucioneve. Meqenëse solucionet janë pjesërisht me efekt gërryes, në fillim ato shkaktojnë një reaksion të fortë inflamator, që pasohet nga shërimi pa cikatrice (shenja).                   
Lazeri Erbium YAG përfaqëson një teknikë të re, mjaft të sukseshme për eleminimin e keratozës aktinike. Radioterapia nuk përdoret më në rastet me keratozë aktinike.  
Të gjitha metodat e trajtimit të kësaj sëmundjeje janë relativisht të padhimbshme. Për këtë arsye nuk është i nevojshëm përdorimi i anestezisë lokale.

Keratoza aktinike zhvillohet tepër ngadalë. Ekziston mundësia që qelizat atipike të shumëzohen më tepër në thellësi, duke degjeneruar në këtë nivel në një kancer spinoqelizor (spinaliomë). Pra, keratoza aktinike përfaqëson një stad të mundshëm pararendës të spinaliomës. Për këtë arsye, në të gjitha rastet e dyshimta, është thelbësore të konsultohet një mjek specialist dermatolog.

Rekomandohet evitimi i ekspozimeve të drejtpërdrejta dhe intensive në diell, si dhe mbrojtja e lëkurës me kremra, veshje të përshtatshme dhe kapele. Veçanërisht të kujdesshëm në këtë drejtim duhet të jenë meshkujt tullacë (pa flokë).