Spermiograma (Analiza mikroskopike e spermës)
Kontribuesit (Dr. med. Fritz Grossenbacher, Doris Zumbühl, Dr. Yllka Themeli)
Çfarë është spermiograma?
Spermiograma (analiza mikroskopike e spermës) është testi më i rëndësishëm tek mashkulli në rastet kur dyshohet për infertilitet.
Çfarë studion ajo?
- Vëllimin total të spermës
- Numrin e qelizave spermatozoide
- Lëvizshmërinë e këtyre qelizave (motiliteti)
- Shpejtësinë e progresionit përpara të këtyre qelizave (motiliteti i shpejtë)
- Dimensionet dhe formën e këtyre qelizave (morfologjia)
- Likuefikimin (aftësinë e spermës për tu shndërruar nga forma xhel në ejakulacion në një formë të lëngët).
- Praninë e leukociteve (rruazave të bardha) e cila mund të jetë tregues për ndonjë infeksion të mundshëm.
Procedura
Në një ambient të posacëm të klinikës së infertilitetit, mashkkuli depoziton ejakulatin e vet në një gotë sterile. Materiali më pas i besohet laboratorit i cili e ekzaminon në kriteret e sipërpërmendura.
Vëllimi total
Vëllimi normal i një ejakulati varion nga 1.5 në 5 mililitra. Një vëllim më i vogël se kaq mund të tregojë se vezikulat seminal nuk prodhojnë sasinë e duhur të likidit ose mund të tregojë se duktuset (kanalet) e këtyre vezikulave janë të bllokuara. Gjithashtu mund të tregojë edhe një problem me prostatën.
Përqëndrimi
Pëqëndrimi normal sermatozoideve për mililitër varion nga 20 në 300 milion/ml. Vlerat më pak se 10 mil/ml përbëjnë problem serioz (oligospermia). Vlera 10 – 20 mil/ml mund të jenë pa ndonjë problem serioz nqs motiliteti dhe morfologjia janë brenda normës. Azospermia është mungesa totale e spermatozoideve në ejakulat.
Motiliteti (lëvizshmëria) dhe shpejtësia
Tek lëvizshmëria janë 2 aspekte që do të vlerësohen:
- Numri i spermatozoideve aktive si përqindje e numrit total të qelizave në ejakulat:
- të paktën 50% duhet të jenë të lëvizshme). - Cilësia e lëvizjes së këtyre spermatozoideve.
- Lëvishmëria e spermatozoideve vlerësohet sipas gradave nga 0-4.
- Kur të paktën 25% e spermatozoideve kanë lëvizshmërinë = 2, atëherë lëvizhmëria është e kënaqshme.
Morfologjia
Shumica e spermatozoideve tek meshkujt nuk janë të formave normale. Pra ne nuk duhet të presim rezultate të vlerave 90 apo 100% spermatozoide normale në një spermogramë.
- Sipas kritereve të OBSH (organizata botërore të shëndetësisë) të paktën 30% e spermatozoideve duhet të kenë formë të rregullt.
- Sipas kritereve të Kruger, një rezultat normal do të ishte nqs të paktën 14% e spermatozoideve kanë formë normale. Tek meshkujt me më pak se 4% spermatozoide me formë normale, kemi të bëjmë me një problem serioz infertiliteti.
Likuiefikimi
Sperma normale është një likid që në ejakulacion menjëherë koagulon duke formuar një xhel i cili lëngëzohet (likuiefikim) brenda 20 minutave. Mungesa e koagulimit dhe më pas e likuiefikimit mund të tregojnë një problem në lidhje me vezikulat seminale.
Viskoziteti
Rritja e viskozitetit tregon një problem që mund të jetë i lidhur me vezikulat seminal (zakonisht infeksion).
Rruazat e bardha (leukocitet)
Prania e leukociteve në sasi të rritur mund të tregojë një infeksion të vezikulave seminal apo të prostatës.
Fruktoza seminale
Nqs në ejakulat nuk ka spermatozoide, atëherë ejakulati ekzaminohet për praninë ose jot ë fruktozës seminal. Nqs ajo mungon atëhere me shumë mundësi kemi një anomali të lindur të vezikulave seminale ose të vas deferens (mungesa e formimit të tyre) ose një anomali të fituar (shkatërrim të duktusit ejaculator).
Kulturat
Kur indikohet nga mjeku, mund të kërkohen kultura nga sperma dhe / ose uretra për praninë e sëmundjeve seksualisht të transmetueshme.